Hôm nay,
ngày 4 tháng 5 năm 2022, ngày Tổng Tu Nghị VIII - 2022 của
Ḍng Mẹ Chúa Cứu Chuộc. Sau 3 ngày (1-3/5/2022) hiệp thông
cầu nguyện cùng các anh em tham dự Tổng Tu Nghị VIII đang
tĩnh tâm dọn ḿnh cho biến cố trọng đại 5 năm một lần của
ḍng này, cũng là thời gian em suy tư rất nhiều về ḍng, một
hội ḍng đă thực sự tạo nên con người em cho đến nay và ngay
lúc này đây, qua các hoạt động tông đồ giáo dân chất chứa
đầy vốn liếng Đồng Công nơi em. Bởi thế, cứ mỗi một biến cố
quan trọng nào về ḍng hay của ḍng xẩy ra, như biến cố qua
đời của Anh Cả năm 2007, hay biến cố 80 Năm Đoàn Sủng Đồng
Công 2021, đều đưa em về nguồn Đồng Công, với những bài suy
tư chia sẻ của em, như đă từng được phổ biến và vẫn c̣n được
lưu trữ cho đến nay, ở trên chính trang web tinmung.net của
ḍng ở Việt Nam.
Vấn đề làm
em suy nghĩ nhất, bám sát em, nhân dịp Tổng Tu Nghị VIII -
2022 này là vấn đề Linh Đạo Đồng Công, hay nói một cách thực
tế hơn, vấn đề Thánh Đồng Công và linh mục Đồng Công, nói
trắng ra đó là vấn đề Làm Thánh Đồng Công hay/và Làm Linh
Mục Đồng Công, một vấn đề, theo em, một cựu tu sĩ Đồng Công,
đă từng sống trong ḍng 18 năm 2 tháng (21/6/1964 -
20/8/1982), đă từng được hân hạnh chính Đấng sáng lập huấn
thánh cho, cảm thấy rằng vẫn là và từng là vấn đề nhức nhối
nhất của anh em tu sĩ Đồng Công, ít nhất cho tới khi em
không c̣n ở trong ḍng nữa, sau này em không biết nữa. Anh
em tu sĩ nào cũng thế, ngay từ khi vào Nhà Tập, thậm chí khi
c̣n là đệ tử sinh, đă được cho biết về vấn đề làm linh mục,
không phải do ḿnh chọn, dù ḿnh được quyền mong muốn, mà
hoàn toàn do bề trên cẩn thận tuyển chọn trong số anh em
ḍng, như chính Chúa Giêsu đă phải "thâu đêm cầu nguyện"
(Luca 6:12-13) mới có thể tuyển chọn được 12 tông đồ trong
số biết bao nhiêu là môn đệ của Người bấy giờ.
Ấy thế mà,
theo tự nhiên, nhất là theo khuynh hướng danh giá và danh
vọng văn hóa Việt Nam bấy giờ và cho tới tận bây giờ, ḷng
ham muốn làm linh mục vẫn không v́ thế, v́ chủ trương do bề
trên hơn là do bản thân ḿnh, mà bị dẹp bỏ, trái lại, dường
như càng gia tăng hơn nữa, nhất là khi thấy những người anh
em trong cùng đội, như ḿnh nghĩ và so sánh, kém hơn ḿnh về
học thức hay về nhân đức một cách chủ quan, nhất là lại tu
sau ḿnh nữa v.v., cứ thay nhau được bề trên gọi đi học làm
linh mục và chịu chức linh mục, c̣n ḿnh th́ cứ lủi thủi âm
thầm làm những công việc tầm thường trong ḍng, như một kẻ
vô danh tiểu tốt, đóng vai của một người anh em làm bếp, làm
vườn, chăn nuôi, hay làm thày giảng v.v. vậy thôi. Thực tế
không thể chối căi là quá phũ phàng, theo tự nhiên, trước
mặt trần thế.
Thế nhưng,
vấn đề được đặt ra ở đây là chúng
ta vào ḍng Đồng Công, vào một hội ḍng được vị linh
mục Đaminh Maria Trần Đ́nh Thủ lập nên để cho người Việt Nam
có thánh như người Âu Tây, cho người Việt Nam làm thánh theo
văn hóa b́nh dân Việt Nam, chứ không phải ngài cố ư lập nên
một hội ḍng thuần túy Việt Nam đầu tiên cho người Việt Nam
này là để ai vào tu ḍng của ngài làm linh mục,
vậy mà tại sao không được làm linh mục, v́ bất cứ lư do nào,
chúng ta lại bỏ ra sau khi đợi chờ măi mà không thấy tới
phiên ḿnh được gọi đi học làm linh mục, hay được chọn gọi
học làm linh mục rồi mà lại không được chịu chức như sở
nguyện của chúng ta chứ?!?
Thật thế,
động lực chính yếu thúc đẩy vị linh mục được Trời Cao tuyển
chọn từ đầu thập niên 1940 để thành lập ḍng này là cho Việt
Nam có thánh và làm thánh. Mà làm thánh, đối với ngài, Người
Anh QP khiêm hạ, cũng được chúng ta gọi là Anh Cả của chúng
ta, là ở chỗ hoàn toàn tận hiến cho Chúa, chỉ biết theo Chúa
mà thôi, Đấng duy nhất và trên hết có toàn quyền định đoạt
về cuộc đời của ḿnh, về đời tu của ḿnh, đến độ bản thân
ḿnh được t́nh yêu Chúa "toàn thiêu" (danh xưng của một nhóm
riêng do Anh Cả lập vào thập niên 1960 cho những anh em Đồng
Công nào muốn nên trọn lành hơn nữa), hoàn toàn không coi
bất cứ một sự ǵ, dù cao trọng mấy chăng nữa, như thiên chức
linh mục, hay dù cần mấy chăng nữa, như bằng cấp v.v. hơn Lư
Tưởng Thánh Đồng Công.
Chính v́
muốn cho những ai theo đuổi Lư Tưởng Thánh Đồng Công như
ḿnh mà Anh Cả đă huấn luyện theo chiều hướng tận hiến đến
"toàn thiêu" để nhờ đó có thể và xứng đáng Làm Thánh Đồng
Công này. Chính bản thân em đây đă hoan hưởng trải
nghiệm được Anh Cả huấn thánh như thế. Biến cố huấn thánh
này xẩy ra cho em vào mùa hè năm 1972, gần cuối thời khoảng
2 năm (1970-1972) em sống ở Di Linh. Sáng hôm ấy, em không
c̣n nhớ ngày nào, sau điểm tâm, em bất chợt được một người
anh em nào đó, báo cho biết rằng Anh Cả muốn gặp - thật là
một vinh dự, ḿnh xin gặp riêng Anh đă khó mà nay bỗng
nhiên được ngài gọi gặp th́ chắc cho chuyện ǵ quan
trọng đây...
Mà quả thực,
không ngờ quan trọng đến thế, đến độ đă thay đổi hẳn
cuộc đời tu tŕ của em. Em đă khóc khi nghe Anh Cả liệt kê 3
tội của em, 3 tội dường như không nhiều th́ ít, không trực
tiếp th́ gián tiếp đụng chạm đến 3 lời khấn ḍng... Điều làm
em có lẽ nhức nhối và cảm thấy ấm ức nhất đó là Anh Cả bảo
em là ham học! Bấy giờ em đang tự học để thi tú tài II, do
chính Anh Cả bảo em, chứ em đâu có xin, trái lại, trước đó
em chỉ ham ước được làm bếp làm vườn thôi. Thậm chí Anh
Cả đang t́m người cho một công việc không ai muốn làm, nếu
biết, em liền tự ngỏ ư sẵn sàng xung phong đảm nhận, như Anh
Cả quá biết về em và một số anh em trong Đội IX A cũng biết
nữa. Thế mà nay Anh Cả lại cho em là ham học! Em đă bật
khóc... không thể nào cầm được, v́ ấm ức không thể nào chịu
được! Cho tới khi Anh Cả ra điều kiện: "Từ nay phải bỏ học,
sáng làm vườn, chiều hồi tâm, tối họp đội không được nói..."
- "Vâng, em sẵn sàng!"...
Thế rồi
sau đó một hai tháng ǵ đó, thời gian em trải qua một đêm
tăm tối chưa từng thấy, nhưng càng ngày ánh sáng lại càng
hiện lên rạng ngời trong em, và cho tới lúc bấy giờ em mới
thấu hiểu được ư nghĩa của câu Chúa Giêsu nói: "Hăy đến mà
ngồi vào chỗ cuối cùng" (Luca 14:10). Đọc kỹ câu này, em
thấy rơ ràng là Chúa không bảo chúng ta, như chúng ta vẫn
thường nghĩ và nói là "hăy chọn chỗ cuối mà ngồi", v́
theo em nắm bắt được Lời Chúa bấy giờ th́ nếu chúng ta được quyền "chọn"
th́ không c̣n là chỗ cuối nữa, trái lại, chỗ cuối cùng là
chỗ do chính Chúa chọn cho chúng ta: "Không phải các con
chọn Thày mà là Thày đă chọn các con" (Gioan 15:16), và về
phần ḿnh, chúng ta chỉ biết đáp ứng một cách tương xứng,
bằng việc nhận biết và chấp nhận mọi sự theo Thánh ư Chúa
thôi, đó là ư nghĩa của lời Chúa dạy: "hăy đến mà ngồi vào
chỗ cuối cùng". Chúng ta chỉ đến mà ngồi vào thôi, chứ không
phải là chọn chỗ nào ḿnh thích mà ngồi.
Chính Chúa
Mẹ đă làm gương "đến mà ngồi vào chỗ cuối cùng" này. Chúa
Giêsu đă không đến mà ngồi vào chỗ cuối cùng hay sao - khi
"Người không tự coi ḿnh cứ phải ngang hàng với Thiên Chúa
mới được. Nhưng đă hóa ra như không, mặc lấy thân phận nô
lệ... Và đă vâng lời cho đến chết, cho dù có phải chết trên
thập tự giá" (Philiphê 2:6-8). Mẹ Maria đă không đến mà ngồi
vào chỗ cuối rốt hay sao - khi Mẹ thân thưa cùng tổng thần
thiên sứ Gabiên những ǵ Mẹ đă trọn đời sống đúng như vậy:
"Này tôi là tôi tớ của Chúa. Xin hăy thực hiện nơi tôi những
ǵ ngài truyền" (Luca 1:38).
"Đến mà ngồi
vào chỗ cuối cùng" đây, theo gương Chúa Mẹ như thế, chính là
hoàn toàn tận hiến cho Thiên Chúa, nghĩa là "toàn thiêu" bản
thân ḿnh cho Thánh Ư vô cùng khôn ngoan, toàn năng và yêu
thương của Thiên Chúa , nhờ đó, bản thân của những con người
tận hiến và "toàn thiêu" này mới có thể được "thánh hóa
trong thần linh và chân lư" (Gioan 4:24), nghĩa là, về lư
thuyết, mới có thể "nên trọn lành như Cha là Đấng trọn lành
trên trời" (Mathêu 5:48), và về thực hành, mới có thể "yêu
nhau như Thày đă yêu các con" (Gioan 13:35), nhờ đó, nhờ yêu
nhau với đức ái trọn hảo như thế, anh em tu sĩ Đồng Công
sống đời tận hiến theo tinh thần "toàn thiêu" mới có thể làm
tông đồ và truyền giáo, một cách trung thực và sống động nơi
chứng từ bản thân và đời sống Đồng Công của chúng ta, để rồi
mới xứng đáng làm cho người khác nhận biết Chúa (xem Gioan
13:35).
Theo em th́ Tinh
thần Tận Hiến Đồng Công chính là Linh Đạo Đồng Công,
Linh Đạo Làm Thánh Đồng Công, bằng không, sẽ không thể nào
theo đuổi Lư Tưởng Thánh Đồng Công được.
Tinh thần Tận Hiến Đồng Công này không phải chỉ ở chỗ tận
hiến cho Đức Mẹ khi chính thức vào Nhà Tập, mà là ở chỗ Nhờ
Mẹ Đến Chúa - Per Mariam Ad Jesum, hay nói khác đi, theo
gương sống đời tận hiến của Mẹ: "Xin hăy thực hiện nơi tôi
những ǵ ngài truyền", để nên giống Chúa Kitô Con Mẹ:
"Xin đừng theo Ư Con, một theo Ư Cha" (Mathêu
26:39,42), đến độ Người đă phải than lên: "Sao Ngài lại bỏ
rơi con" (Mathêu 27:46), nhưng "Con xin phó linh hồn con
trong tay Cha" (Luca 23:46).
Đúng vậy, là
tu sĩ Đồng Công, chỉ biết theo đuổi Lư Tưởng Thánh Đồng
Công, chỉ muốn Làm Thánh Đồng Công trên hết và trước hết,
th́ cho dù có phải uống cạn chén đắng ở chỗ chẳng bao
giờ được chọn gọi đi học làm linh mục, được học hành thông
thái như những anh em khác, cùng đội hay tu sau ḿnh, th́
chúng ta vẫn "xin phó thác linh hồn con trong tay Cha", "xin
hăy thực hiện nơi con những ǵ Ngài truyền". Và
chỉ như thế, nên một với Chúa, chúng ta mới thực sự Nên
Thánh và Làm Thánh, theo đúng Lư Tưởng Thánh Đồng
Công, được ấp ủ trọn đời trong ḷng của Anh Cả rất kính yêu
của chúng ta, một Lư
Tưởng Đồng Công, bất khả phân lư với Tinh thần Tận Hiến Đồng
Công, mà ngài hết sức
mong ước cho từng người em theo đuổi ơn gọi Đồng Công của
ḿnh đạt tới với ḿnh!
Bởi thế, cho
dù trong t́nh trạng thiếu linh mục, một t́nh trạng xẩy ra
cho chung toàn thể Giáo Hội, chứ không phải chỉ cho
riêng Đồng Công, trong thời điểm thế giới càng văn minh về
vật chất và càng văn hóa về tự do cũng như nhân quyền, chúng
ta vẫn không thể v́ thế mà biến yếu tố cốt lơi làm nên Đồng
Công của chúng ta là Tinh thần Tận Hiến bất hủ và bất khả
thiếu theo gương Chúa Mẹ để Làm Thánh Đồng Công, thành
phương tiện để chiêu dụ ơn gọi Đồng Công, nghĩa là không thể
for sale - bán rẻ Tinh thần Tận Hiến cao cả bất khả phân ly
với Lư Tưởng Thánh Đồng Công này, ở chỗ, cứ theo thời gian
được ấn định th́ tự nhiên tu sĩ Đồng Công được gửi đi học
làm linh mục, nghĩa là mỗi tu sĩ đều có quyền được đi học
làm linh mục như nhau khi tới thời hạn ấn định của ḿnh,
bằng không là bất công, hay khi đă học làm linh mục rồi th́
phải được chịu chức, bằng không sẽ bỏ ra làm linh mục triều
(th́ ơn gọi Đồng Công cuối cùng cũng bằng không, dù Lư Tưởng
Thánh Đồng Công đă được for sale bán rẻ, với hậu quả phũ
phàng là bị lỗ vốn). Làm linh mục như thế, ở một nghĩa
nào đó, theo tinh thần Đồng Công và đặc sủng Đồng Công, có
tính cách máy móc nhân tạo làm sao ấy, hơn là thiên tạo, là
do Chúa tuyển chọn qua bề trên, như chủ trương của Đấng Sáng
lập!
Thậm chí chúng ta có for
sale - bán rẻ Tinh thần Thần Hiến Đồng Công bất khả phân ly
với Lư Tưởng Thánh Đồng Công, biến cùng đích là Nên Thánh và
Làm Thánh theo đặc sủng nguyên thủy của Đấng sáng lập, thành
phương tiện chiêu dụ ơn gọi Đồng Công vào tu để được làm
linh mục, coi việc làm
linh mục Đồng công chỉ là một vai tṛ, một thừa tác vụ trở
thành cùng đích thay cho chính Lư Tưởng Thánh Đồng Công,
theo chủ trương phương tiện biện minh cho cứu cánh, th́ chưa
chắc chúng ta đă có thêm nhiều ơn gọi Đồng Công, trái
lại, c̣n bị ế ẩm nữa là đàng khác! Tại
sao? Xin thưa, tại
v́ giới trẻ không thích đi tu nữa, lại càng không thích làm
linh mục nữa, nhất là khi chúng chứng kiến thấy cái nạn linh
mục lạm dụng t́nh dục vị thành niên, đặc
biệt ở Hoa Kỳ, nơi có Tỉnh Ḍng Đồng Công, cho
tới khi chúng thực sự thấy được chung các vị linh mục, trong
đó có linh mục Đồng Công thánh thiện, v́
chỉ có thánh thiện mới cứu
được thế giới này thôi, mới
làm cho giới trẻ cảm thấy một cái ǵ đó siêu vượt trên tất
cả những ǵ là tầm thường giả tạo trần gian mà chúng theo
đuổi nhưng không bao giờ được măn nguyện!
Ḍng các Sư
huynh Lasan vẫn trung thành với đặc sủng của ḿnh cho tới
nay, bất chấp t́nh trạng khan hiếm linh mục hiện nay. Ơn gọi
linh mục là do Chúa tác động qua các nhân chứng tu tŕ chân
chính của Ngài, hơn là do nỗ lực của loài người khôn khéo
vận động và lôi kéo, vẫn biết con người phải cộng tác vào
việc t́m kiếm ơn gọi nữa. Nhưng việc cộng tác của con người
trong việc giải quyết nạn khan hiếm linh mục nói chung,
không thể v́ thế mà nhận tu bừa băi, thậm chí cả những con
người có khuynh hướng đồng tính, hy vọng họ có thể cải thiện
và Chúa sẽ biến đổi họ nếu Ngài chọn gọi họ... Nhưng thực tế
hoàn toàn ngược lại, lại cho thấy một sự thật phũ phàng và
hết sức kinh hoàng như đă và đang xẩy ra trong các Giáo
Hội Âu Mỹ từ Tháng 2/2002 ở TGP Boston Massachusetts Hoa
Kỳ.
Riêng
Ḍng Đồng Công việc cộng tác giải quyết ơn gọi cho nhà ḍng
cần phải làm sao cho xứng hợp với đặc sủng của Ḍng,
của Đấng Sáng Lập là Nên Thánh và Làm Thánh, nhất là qua
những vị linh mục Đồng Công thánh thiện là một thứ "quảng
cáo" thu hút nhất đối với những tâm hồn thật sự t́m kiếm
Thiên Chúa khi được Ngài chọn gọi trong thế giới tục hóa
ngày nay. Giải pháp for sale - bán rẻ Tinh thần Tận Hiến bất
khả phân ly với Lư Tưởng Thánh Đồng Công, bằng cách tạo nên
các vị linh mục được ấn định theo quyền lợi tu tŕ hơn là
"toàn thiêu" bản thân ḿnh theo ư Chúa qua bề trên, th́ cho
dù Đồng Công có nhiều anh em Làm Linh Mục nhưng nếu không
khéo, như Anh Cả từng nói: "Làm linh mục mà không thánh chỉ
làm hại Giáo Hội". Ở chỗ, người ta nh́n vào các vị linh mục
Đồng Công không thánh thiện theo đúng đặc sủng của ḍng ấy,
họ lại càng cảm thấy không muốn tu Đồng Công, th́ cho dù có
bán rẻ - for sale Lư Tưởng Thánh Đồng Công cũng vẫn không
giải quyết ǵ được về Ơn Gọi Đồng Công, một Ơn Gọi Nên Thánh
và Làm Thánh Việt Nam theo Lư Tưởng Thánh Đồng Công của Anh
Cả, Cha Đaminh Maria Trần Đ́nh Thủ khả kính khả ái của tất
cả anh em Đồng Công chúng ta và từng anh em Đồng Công chúng
ta.
Vẫn biết các bề trên tổng quyền sau Anh Cả không đủ thẩm
quyền như Anh, cả về thế giá của một vị sáng lập ḍng cũng
như về đời sống thánh thiện trọn lành, trong việc tự chọn
anh em của ḿnh học làm linh mục, nhưng quí bề trên tổng
quyền, nay được gọi là tổng phục vụ, cũng có thể cùng với
Hội Đồng Tổng Cố Vấn 6 anh em của ḿnh để chọn lựa chung.
Vẫn biết nhu cầu truyền giáo và mục vụ của ḍng, một hội
ḍng vừa giáo sĩ vừa có tính cách truyền giáo, cần nhiều
linh mục cho các nơi truyền giáo, như ở Việt Nam, hay các
cộng đồng và giáo xứ Việt Nam ở Hoa Kỳ, nhưng việc chọn lựa
làm linh mục, theo đúng đoàn sủng Làm Thánh Đồng Công của
đấng sáng lập, là ở thẩm quyền bề trên hơn là ở quyền được
làm linh mục, nghĩa là theo một thứ ấn định nào đó, ở chỗ hễ
tới phiên ḿnh hội đủ điều kiện về tŕnh độ khấn ḍng chẳng
hạn, th́ ḿnh phải được đi học làm linh mục, và đă học xong
th́ phải được thụ phong linh mục. Vẫn biết tu sĩ Đồng Công
nào cũng vẫn có thể mong ước làm linh mục, một ước muốn tự
nó rất tốt đẹp, và thậm chí có thể tỏ ư muốn của ḿnh ra cho
bề trên, nhưng vẫn phải hoàn toàn tùy bề trên quyết định
ḿnh có xứng đáng không, vào thời điểm và theo cách thế của
bề trên, nghĩa là sống đời tận hiến toàn thiêu.
Xin Anh Cả
chuyển cầu cho hội ḍng Anh đă được Trời Cao tác động sáng
lập cho Việt Nam có thánh, và từng tâm hồn đàn em của Anh đă
và đang theo đuổi Lư Tưởng Thánh Đông Công của Anh, để thành
phần môn đệ Đồng Công của Anh và theo Anh luôn trung kiên
với đặc sủng ban đầu của Anh, trong đời sống Tận Hiến Đồng
Công, sống hoàn toàn bé nhỏ, tin tưởng phó thác trong tay
Chúa Mẹ, như một của lễ "toàn thiêu" trọn vẹn bản thân bất
xứng, bất toàn và bất khả của minh cho Thánh Ư Tối Cao của
Thiên Chúa, như chính Chúa Kitô và Mẹ Maria đă làm
gương, để được LTXC chiếm đoạt và biến đổi cho Nên Thánh và
Làm Thánh của Chúa, cũng như cho phần rỗi vô cùng cao quí
của các linh hồn trong thời điểm thương xót hiện nay! Ngày
nay chỉ có các vị thánh mới cứu được thế giới chứ không phải
các linh mục sống trần tục, không thánh thiện ǵ hết! Giáo
Hội đang cần đến các vị thánh linh mục hay các vị linh mục
thánh ấy hơn bao giờ hết. Ḍng Mẹ Chúa Cứu Chuộc có
thể đáp ứng nhu cầu khẩn trương này của Giáo Hội trong lúc
này, để qua các vị, Giáo Hội có thể mang "vui mừng và hy
vọng / gaudium et spes" cho thế giới ngày nay!
Giáo Phận
San Bernardino Nam California Thứ Tư ngày 4/5/2022,
Ngày Khai
Mạc Tổng Tu Nghị VIII của Ḍng Mẹ Chúa Cứu Chuộc
Tâm Phương
Đaminh Maria cao tấn tĩnh, BVL